Lượng rác thải nhựa trên biển ngày càng nhiều và ngày càng nghiêm trọng. Báo cáo cho biết ít nhất 8 triệu tấn nhựa cuối cùng ở đại dương mỗi năm và thậm chí con số đó vẫn chỉ là một ước tính khiêm tốn. Lưới đánh cá bây giờ bắt được nhiều tạp hơn hải sản. Khi rác thải nhựa được chia thành nhiều mảnh nhỏ hơn, chúng dần trôi theo dòng nước và tập trung lại tại một điểm. Ví dụ, chúng ta có Mảng rác Thái Bình Dương, rộng gấp 480 lần thành phố Hà Nội. Nhận thấy được vấn đề này, dự án Ocean Cleanup Project đã cho ra đời lưới chắn rác khổng lồ, dài 800m, có thể thu gom rác thải trôi nổi ở Thái Bình Dường.
Những nâng cấp mới trong dự án của Ocean Cleanup Project
Từ lần đầu tiên đề xuất ý tưởng dọn rác thải nhựa trên biển vào năm 2013, Ocean Cleanup Project đã nhiều lần cải tiến thiết kế của lưới ngăn rác. Thiết kế mới có thể là thay đổi lớn nhất từ trước tới nay. Khi các kỹ sư chuyển từ cách gom rác bị động dựa vào lực đẩy của dòng nước sang sử dụng lực đẩy chủ động hiệu quả hơn nhiều. Ban đầu, ý tưởng phía sau hệ thống thu gom rác của Ocean Cleanup Project là neo lưới chắn rác hình chữ U xuống đáy biển. Tận dụng dòng hải lưu để thu thập rác thải nhựa bị cuốn ra biển. Những phiên bản sau đó trôi nổi tự do và hoạt động nhờ dòng hải lưu, sóng và gió. Rác thải nhựa sẽ được thu gom khi lưới chắn dịch chuyển trong nước.
Những thử nghiệm ban đầu đã không thành công
Tuy nhiên, kết quả thử nghiệm phương pháp trên ở đảo rác Thái Bình Dương cho thấy thiết kế không hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hệ thống gặp nhiều khó khăn để duy trì tốc độ cần thiết nhằm thu thập rác. Vì vậy, nhóm nghiên cứu thu hồi hệ thống. Và nâng cấp chiếc dù khổng lồ được thiết kế để làm chậm tốc độ lưới chắn và duy trì vận tốc ổn định. Rác thải nhựa di chuyển nhanh hơn sẽ dạt vào khoảng trống, lưu lại trong lưới.
Nhóm nghiên cứu sử dụng tàu thuyền có người lái ở cả hai đầu của lưới chắn hình chữ U. Để kéo hệ thống qua mặt nước ở tốc độ ổn định 2,8 km/h. Mục đích của họ là dẫn rác thải nhựa đã gom vào vùng lưu giữ ở cuối lưới. Và tập trung vào khu vực có mật độ rác cao. Thiết kế này cũng khả thi về mặt thương mại hơn do có thể tăng quy mô.
Kết cấu của lưới chắn rác
Mang tên Jenny, thiết kế mới bao gồm lưới chắn dài 800 m. Được mô tả là hệ thống quy mô lớn đầu tiên của Ocean Cleanup Project. Hệ thống được triển khai ở đảo rác Thái Bình Dương và sẽ trải qua hơn 70 thử nghiệm riêng biệt trong 60 tuần tới. Thông qua những thử nghiệm này, nhóm nghiên cứu lên kế hoạch đánh giá hiệu quả của thiết kế. Chứng minh hệ thống ít tác động tới môi trường. Và có thể giảm lượng lớn rác thải nhựa. Họ đặt mục tiêu giảm 90% rác thải nhựa năm 2040.
Về kết cấu, nó gồm vô số phao nổi ghép lại thành hình chữ U. Được neo xuống đáy biển và đặt trên đường đi của các dòng hải lưu lớn. Những phao nổi có chiều dài gần 48 km này được thiết kế thu gom rác trôi nổi trong phạm vi 3 mét từ mặt nước biển trở xuống. Dần dần, rác sẽ gom về một góc hẹp của hình chữ U. Nơi chúng được xử lý. Ước tính, Jenny có thể thu gom một lượng rác khoảng 65m3 mỗi ngày. Và các tàu sẽ đến chở rác đi sau mỗi 45 ngày. Một hạn chế của hệ thống này là nó không gom được các hạt nhựa có kích thước nhỏ hơn 0,1 mm. Vốn là tác nhân chủ chốt làm ô nhiễm đại dương.